فضیلت شهادت و مسئولیت ما در قبال خانوادهء شهدا

فضیلت شهادت و مسئولیت ما در قبال خانوادهء شهدا

خطبة الجمعة القادمة لوزراة الأوقاف المصرية والخطبة المسموعة باللغة الفارسية : فضل الشهادة ، وواجبنا نحو أسر الشهداء ، 24 يناير 2020 م ، 29 جمادي الأولي 1441 هـ .

video

ستایش مخصوص ذات خدایی که پروردگار جهانیان است، همان ذاتی که در قرآن کریم می فرماید: ﴿وَلَا تَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمۡوَٰتَۢاۚ بَلۡ أَحۡيَآءٌ عِندَ رَبِّهِمۡ يُرۡزَقُونَ١٦٩ فَرِحِينَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَيَسۡتَبۡشِرُونَ بِٱلَّذِينَ لَمۡ يَلۡحَقُواْ بِهِم مِّنۡ خَلۡفِهِمۡ أَلَّا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ١٧٠يَسۡتَبۡشِرُونَ بِنِعۡمَةٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضۡلٖ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ﴾ «و هرگز کسانی را که در راه الله کشته شده‌اند؛ مرده مپندار، بلکه زنده‌اند، نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند(169) به آنچه الله از فضل و کرم خود به ایشان داده‌است، شادمانند، و به کسانی‌که هنوز به آن‌ها نپیوسته‌اند، خوش وقتند، که نه بیمی بر آن‌هاست و نه اندوهگین می‌شوند(170) به نعمت و فضل الله شادمانند، و اینکه (می بینند) الله پاداش مؤمنان را ضایع نمی‌کند»، گواهی می دهم که نیست معبود برحق جز الله یکتای بی همتا، و گواهی می دهم که سردار و پیامبر ما حضرت محمد صلی الله علیه وسلم بنده و فرستاده خداست، بار خدایا! بر او، بر آل و اصحاب او و بر همه کسانی که تا به روز جزا از آنها به وجه احسن پیروری کردند, درود، رحمت، سلامتی و برکت نازل فرما.

  اما بعد!

  خداوند متعال انسان را برای آباد سازی و اصلاح جهان هستی و زمین آفریده، و او را برای این آبادانی حفظ نموده و هرگونه تجاوز بر جان انسان که محل تکلیف شرعی است –یا هرگونه فسادکاری در روی زمین- را تجاوز برهمه بشریت پنداشته است، و هرگونه حفاظت از جان انسان –یا ایجاد اصلاحات بر روی زمین- را حفاظت از همه بشریت دانسته است، طوری که در قرآن کریم می فرماید: ﴿مَن قَتَلَ نَفۡسَۢا بِغَيۡرِ نَفۡسٍ أَوۡ فَسَادٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا وَمَنۡ أَحۡيَاهَا فَكَأَنَّمَآ أَحۡيَا ٱلنَّاسَ جَمِيعٗاۚ﴾ «هر کس انسانی را بدون اینکه مرتکب قتل نفس یا فسادی در زمین شده باشد؛ بکشد، چنان است که گویی همۀ مردم را کشته باشد و هر کس انسانی را از مرگ نجات دهد؛ چنان است که گویی همۀ مردم را زنده کرده است».

  و هدف آبادانی و از مرگ نجات دادن انسانها از عالی‌ترین اهدافی است که جز به فداکاری بزرگ از سوی انسانهای مخلص به دین و میهن‌شان که ارزش دین، وطن و زندگی آسوده را می دانند, متحقق نمی گردد، پس بسا همچون انسان ها برای تحقیق این هدف از جان و مال خود گذشتند، و در تجارت سودمندی با پروردگارشان وارد شدند، تجارتی که اصلا زیان نمی بیند، طوری که الله جل جلاله می فرماید: ﴿۞إِنَّ ٱللَّهَ ٱشۡتَرَىٰ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَنفُسَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ ٱلۡجَنَّةَۚ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيَقۡتُلُونَ وَيُقۡتَلُونَۖ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ وَٱلۡقُرۡءَانِۚ وَمَنۡ أَوۡفَىٰ بِعَهۡدِهِۦ مِنَ ٱللَّهِۚ فَٱسۡتَبۡشِرُواْ بِبَيۡعِكُمُ ٱلَّذِي بَايَعۡتُم بِهِۦۚ وَذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ﴾ «بی‌گمان الله از مؤمنان جان‌هايشان و اموال‌شان را خريده است، به (بهاى) اينكه بهشت برای آن‌ها باشد (بدین صورت که): در راه الله جنگ می‌کنند، پس می‌کشند، و کشته می‌شوند، (این) وعدۀ حقی است بر او، (که) در تورات و انجیل و قرآن (آمده است) و چه کسی از الله به عهدش وفا دارتر است؟! پس شاد باشید، به داد و ستدی که شما با او کرده‌اید، و این همان کامیابی بزرگ است»، پس پاداش شان از نوع اعمال شان می باشد؛ چنانچه خداوند متعال برای شان بهترین اهداف شان را متحقق می گرداند و طبق نیت نیک شان برایشان زندگی آسوده‌ی دایمی نصیب می کند، خداوند متعال فرمود: ﴿وَلَا تَقُولُواْ لِمَن يُقۡتَلُ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمۡوَٰتُۢۚ بَلۡ أَحۡيَآءٞ وَلَٰكِن لَّا تَشۡعُرُونَ﴾ «و به آن‌ها که در راه الله کشته می‌شوند، مرده نگویید، بلکه آنان زنده‌اند، ولی شما نمی‌فهمید».

  و شهادت در راه خدا عالی‌ترین جایگاه و درجه، و بزرگترین هدفی است که تنها برای بندگان برگزیده خداوند متحقق می گردد، طوری که می فرماید: ﴿وَيَتَّخِذَ مِنكُمۡ شُهَدَآءَۗ﴾ «و از میان شما شهدایی بگیرد»، و این درجه هدیهء الهی برای بهترین مخلوقش پس از انبیا و صدیقان است، همانگونه که خداوند متعال می فرماید: ﴿وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَٱلرَّسُولَ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَعَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ وَٱلصِّدِّيقِينَ وَٱلشُّهَدَآءِ وَٱلصَّٰلِحِينَۚ وَحَسُنَ أُوْلَٰٓئِكَ رَفِيقٗا﴾ «و کسی‌که الله و پیامبر را اطاعت کند (روز قیامت) همنشین کسانی خواهد بود که الله بر آنان انعام نموده‌است، از پیامبران، و صدیقان و شهدا و صالحان، و اینان چه نیکو رفیقانی هستند»، همچنین خداوند شهدا را از فتنه و عذاب قبر و وحشت روز قیامت نجات می دهد، مردی به پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت: ای رسول خدا! چرا همه مؤمنان در قبر دچار فتنه می شوند مگر شهدا؟ پیامبر علیه السلام فرمود: «آنها (=شهدا) را کافیست که در زیر شعاع شمشیر دشمن دچار فتنه شدند (و صبر کردند)». پیامبر صلی الله علیه وسلم در باره این آیت از حضرت جبریل امین پرسید: ﴿وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا مَن شَآءَ ٱللَّهُۖ﴾ «و در صور دمیده شود، پس هر که در آسمان‌ها و هر که در زمین است (جز آن‌ها که الله بخواهد) بی‌هوش شده و بمیرند»، آنها چه کسانی اند که خداوند نمی خواهد تا بی‌هوش شده بمیرند؟ حضرت جبریل علیه السلام گفت: «آنها شهدا هستند»، و این جایگاه شهید را کافست که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «هرکس می ميرد، بر اعمالش مُهر زده می شود و کارهايش پايان می پذيرد، مگر عمل کسی که در راه الله نگهبانی می دهد که عملش تا روز قیامت ادامه می يابد و از فتنه ی قبر در امان می ماند».

  بناءً کسی را که خداوند برایش درجه شهادت را نصیب نماید و فضیلت شهادت را درک کند و به جایگاه آن نایل آید, آرزو می کند ای کاش دوباره به دنیا برگردد و بارها شهید شود، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «کسی نيست که وارد بهشت شود و دوست داشته باشد درحالی به دنيا بازگردد که هر آنچه روی زمين است، از آنِ او باشد، مگر شهيد که به سبب عزت و احترامی که در بهشت می بيند، آرزو می کند به دنيا بازگردد و ده بار کشته شود».

  بنابرین صحابه کرام کسانی بودند که بر شهادت حرص می ورزیدند و برای کسب آن تلاش می کردند، چنانچه صحابی لنگ حضرت عمرو پسر جموح رضی الله عنه می خواست در غزوه بدر اشتراک کند ولی پیامبر صلی الله علیه وسلم اشتراک او در این غذوه را رد نمود، پس هنگامی که موعد جنگ احد دررسید به فرزندان خود گفت: مرا نیز با خود ببرید، پسرانش به او گفتند: پیامبر صلی الله علیه وسلم برایت اجازه عدم اشتراک در جنگ را داده است، برای شان گفت: وای وای! در غذوه بدر مرا از وارد شدن به بهشت باز داشتید، و اکنون در غزوه احد نیز می خواهید مرا از داخل شدن به بهشت باز دارید؟ پس به طور جدی خواست باید در جنگ و جهاد اشتراک کند، نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و گفت: ای پیامبر خدا! آیا اگر کسی در این روز کشته شود وارد بهشت می شود؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «بله»، گفت: پس سوگند به ذات خدای بی‌همتا که جانم در دست اوست تا وارد بهشت نشوم دوباره به سوی اهلم برنمی گردم، پس حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه برایش گفت: ای عمرو! به الله سوگند یاد نکن، پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «خاموش باش ای عمر! زیرا کسانی هستند اگر به الله سوگند یاد کنند حتما خداوند آنان را حانث نمی گرداند، از آن جمله عمرو پسر جموح می باشد، با همین پاهای لنگ وارد بهشت می شود».

  وقتی اسلام دین جوانمردی، شهامت، مردانگی، عفت، پاک نفسی، حفظ جان، حفظ آبرو و حیثیت، اموال و حقوق است پس حفاظت همه این امور را بخشی از ایمان قرار داده است، و دفاع از این اخلاق و آداب را از بزرگترین و شریف ترین اهداف گردانده است، کسی که در راه تحقیق این هدف بمیرد شهید است، پس شهادت منحصر به یک شکل معین نیست؛ بلکه دارای اشکال و رنگاهی متعدد است، طوری که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «هرکس برای دفاع از مالش کشته شود شهيد است؛ هرکس برای دفاع از – ناموس و – خانواده اش کشته شود شهيد است؛ هرکس برای دفاع از جانش کشته شود شهيد است و هرکس برای دفاع از دينش کشته شود شهيد است»، و در حدیث دیگری می فرماید: «… کسی که کشته شود شهید می شود، کسی که در زیر آواره و ویرانی بماند شهید است، کسی که به بیماری شکم بمیرد شهید است، کسی که در آب غرق شود شهید است، کسی را که حیوان درنده بخورد شهید است، کسی را که مار یا گژدم نیش بزند شهید است، کسی که به بیماری تبرکلوس (سل) بمیرد شهید است، کسی که در حال جهاد در راه خدا بمیرد شهید است، کسی که با یاد نام خداوند بخوابد سپس درهمان خواب بمیرد شهید است، نٌفَسا شهید است، کسی که در بستر خود در حالی بمیرد که بخواهد دین خداوند عالی و حاکم بوده باشد و سخنان کفر و نفاق پایین بوده باشد شهید است»، همچنین کسی که با خلوص نیت شهادت را بخواهد از فضل آن محروم نمی شود، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «کسی که صادقانه و با خلوص نیت از خداوند شهادت بخواهد خداوند او را به جایگاه شهدا می رساند اگرچه در فراش و بستر خود بمیرد».

  شهید واقعی کسی است که به حق سبحانه وتعالی معتقد بوده باشد و برای او اخلاص کامل داشته باشد و درراه او فدا کاری نماید، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «کسی که برای اعلای کلمه الله بجنگد پس او درراه خداوند می باشد»، شهید در دنیا و آخرت عزتمند است، در دنیا همیشه نامش به سر زبانها است و در خاطرات تاریخ امت اسلامی نامش به حیث الگوی فداکاری، جوانمردی و شرافت با آب طلا نوشته می شود، و شهدای ما همیشه در عقول و قلوب ما جا دارند، و به هر اندازه که زمان بگذرد و نسلهای جدید بیاید ما آنها را به عزت و بزرگی یاد می کنیم. و در آخرت شهید به صورت فخر، شرافت، عزت و زیبایی برانگیخته می شود، پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «سوگند به ذاتی که جانم در دست بلاکیف اوست کسی که در راه خدا کشته شود –و خدا می داند که چه کسی در راه او کشته شده است- در روز قیامت طوری آورده می شود که رنگ خون آن مانند خون است و بوی آن همچون گلاب و مشک می باشد».

  درواقع شهدای گلگون کفن ما جانهای خویش را فدای دیگران نمودند، خانواده خود را بی سرپرست ترک کردند، پس آنها بر ما حقوق و وجایب زیاد دارند، برخی این حقوق و وجایب: باید به سوی آنان به دید احترام و عزت بنگریم و قدر خوبی پدران آنها را بدانیم، چون فضل انسانهای با فضیلت را کسانی می دانند که خود اهل فضیلتند، همانگونه که خداوند متعال می فرماید: ﴿هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ﴾ «آیا پاداش نیکی جز نیکی است؟!». و پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «کسی که از مردم سپاسگذار نباشد هیچگاه شکر خداوند را به جا نمی آورد»، در حدیث دیگری می فرماید: «کسی که در برابر شما خوبی کرد پس خوبی او را به خوبی پاسخ گویید، اگر چیز برای پرداختن به او نداشتید پس برای او دعای خیر کنید تا بدانید که پاداش او را داده اید»، و کدام نیکی می تواند برابر با فداکاری برای دفاع از وطن و ناموس بوده باشد؟.

  وبرخی دیگر این حقوق: نباید بگذاریم خانواده و فرزندان شهیدان تلخی و سختی بی پدری و بی سرپرستی را احساس کنند، این کار وقتی صورت می گیرد که با آنها متعهد بوده باشیم و پاسی از وقت مان را همراه آنها سپری نماییم، و در روی آنها با چهره گشاده بنگریم، همراه شان رفتار نیک داشته باشیم، پیامبر صلی الله علیه وسلم سرپرستی خانواده و فرزندان شهیدان را به عهده می گرفت، طوری که پیامبر صلی الله علیه وسلم سرپرستی خانواده حضرت جعفر بن ابی طالب رضی الله عنه که در غزوه موته شهید شد و فرزندان خورد سن بجا گذاشته بود را به عده گرفت و با آنها با نرمی و اخلاق رفتار نمود.

  أقول قولي هذا وأستغفر الله لي ولكم

   ستایش مخصوص ذات خدایی که پروردگار جهانیان است، گواهی می دهم که نیست معبود برحق جز الله یکتای بی همتا، و گواهی می دهم که سردار و پیامبر ما حضرت محمد صلی الله علیه وسلم بنده و فرستاده خداست، بار خدایا! بر و بر همه آل و اصحاب او درود، رحمت، سلامتی و برکت نازل فرما.

  برادران مسلمان!

  برخی از مسئولیتهای ما در قبال خانواده شهیدان این است که: برای آنان زندگی آسوده با رفاه را آماده بسازیم، چون پدران آنها جان شان را فدا کردند تا برای ما این زندگی را آماده بسازند، و پیامبر صلی الله علیه وسلم برای کسانی که سرپرستی خانواده و فرزندان شهیدان را عهده دار شوند پاداش و ثواب ابدی را تضمین نموده است، چنانچه می فرماید: «هرکس ساز و برگ جنگيِ مجاهدِ راه الله را تأمين کند، گويا خود جهاد کرده است؛ و هرکس در غياب او، خانواده اش را به نيکی سرپرستی نمايد، گويا خود جهاد نموده است»، معنای اینکه خانواده او را به نیکی سرپرستی نماید: یعنی امور زندگی آنها را تنظیم کند و همه نیازمندی های شان را برآورده بسازد، پس با این کارش مانند پاداش شهادت را کسب می کند، همینطور رعایت درست خانواده شهدا به معنای پاس داشتن خوبی شهدا و اعتراف به فضل آنها است، در صحیح بخاری از حضرت زید بن اسلم، از پدر او روایت شده که گفت: «روزی همراه حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه به سوی بازار می رفتیم، زن جوانی به حضرت عمر نزدیک شد و گفت: ای امیر مؤمنان! شوهرم وفات نموده و اطفال زیادی از خود بجا گذاشته است، سوگند به الله به پختگی راه رفتن نرسیده اند، نه زراعتی دارند و نه شیردهی، و می ترسم که آنان را درندگان بخورد درحالی که من دختر خفاف بن ایماء الغفاری هستم، پدرم همراه پیامبر صلی الله علیه وسلم در صلح حدیبیه اشتراک نموده بود، پس حضرت عمر رضی الله عنه همراه او ایستاد و نرفت، سپس گفت: ای صاحب نسب قریب خوش آمدی، سپس به سوی شتر باربری رفت که بر درب خانه بسته بود، پس برآن شتر دو ظرف پر از غذا را بار نمود و درمیان آنها نفقه و لباس زیادی قرار داد سپس لگام آنرا به آن خانم سپرد و گفت: این را بگیر تا خداوند بهتر از این را نصیب تان نماید، پس مردی به عمر رضی الله عنه گفت: خیلی زیاد دادی برایش، حضرت عمر به او گفت: مادرت به اندوهت بنشیند سوگند به الله من پدر و برادر این بانو را دیدم که قلعهء دشمن را محاصره و سپس فتح نموده بودند سپس ما از آن غنیمت گرفتیم».

  در این واقعه می بینیم که حضرت عمر رضی الله عنه مسئولیت ما نسبت به شهیدان را به ما بیان می دارد تا باید خوبی های آنها را اعتراف کنیم، همچنین مسئولیت ما در قبال خانواده شهدا را نیز بیان می کند، امری که باید ما امروزه به صورت درست به فرزندان و خانواده شهدا توجه نماییم و حق آنان را به درستی ادا کنیم.

  و برخی دیگر این حقوق: فرزندان آنها را درست تربیت و آموزش بدهیم، و با استعداد های آنان را به جاهایی که مستحقش هستند قرار دهیم، و در این امر ما باید به رسول الله صلی الله علیه وسلم اقتدا نماییم، همیشه رعایت و حمایت خانواده شهدا را متعهد می شد، فرزندان شان را تربیت درست می کرد، طوری که حضرت اسامه پسر زید رضی الله عنهما را تربیت سالم نمود؛ چون پدر او حضرت زید پسر حارثه رضی الله عنه در جنگ موته شهید شده بود، پس پیامبرصلی الله علیه وسلم تربیت و آموزش او را به عهده گرفت حتی که در همه تاریخ بشریت خوردسن ترین فرمانده نظامی گردید که در آنهنگام بیست سال از عمر خود را تکمیل نکرده بود، طوریکه پیامبر صلی الله علیه وسلم در حالی که بزرگان از صحابه موجود بودند او را در رأس ارتش قرار داد.

  همچنین خانواده و فرزندان شهدا را مژده می دهیم که خداوند متعال نیز برای اکرام و عزت پدران شان حافظ و متصرف امور آنها است، زیرا وعده خداوند حق است، که او متولی امور نیکوکاران می باشد، چون خداوند متعال نیکوکاری پدران را در دنیا و آخرت بر فرزندان شان بر می گرداند، طوری که برای امر دو غلام یتیم دو بنده نیکوکار خود: حضرت موسی و حضرت خضر علیهما السلام را موظف نمود تا مال و گنجینه آنها را محفوظ و مصون نمایند، تا باشد پدر نیکوکار این دو غلام یتیم را اکرام کرده باشد، چنانچه خداوند تعال می فرماید: ﴿وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ﴾ «و اما دیوار، از آن دو نوجوان یتیم در آن شهر بود، و زیر آن، گنجی متعلق به آن دو وجود داشت، و پدرشان مردی صالح بود، پس پروردگارت خواست که آنان به حد بلوغ برسند و گنج خود را بیرون آورند، این رحمتی ازپروردگارت بود، این (کار‌ها) را من خود سرانه انجام ندادم». اما در آخرت پس خداوند متعال آنها را با پدران شان یکجا می سازد اگرچه اعمال نیک آنها اندک بوده باشد، طوری که می فرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱتَّبَعَتۡهُمۡ ذُرِّيَّتُهُم بِإِيمَٰنٍ أَلۡحَقۡنَا بِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَمَآ أَلَتۡنَٰهُم مِّنۡ عَمَلِهِم مِّن شَيۡءٖۚ كُلُّ ٱمۡرِيِٕۢ بِمَا كَسَبَ رَهِينٞ﴾ «و کسانی‌که ایمان آوردند و فرزندان‌شان (نیز) در ایمان از آنان پیروی کردند، فرزندان‌شان را (در بهشت) به آن‌ها ملحق می‌کنیم، و از عمل آن‌ها چیزی نمی‌کاهیم، و هرکس درگرو دستاوردِ (و اعمال) خویش است».

  و باید همه به یقین بدانیم که فداکاری های شهدای ما تاج بر پیشانی وطن و بر پیشانی هر مصری مخلص به وطنش می باشد، و وفا کردن در برابر این فداکاری ها می خواهد تا باید هر یک ما در بخش تخصص و مجال خود سرباز این وطن بوده باشیم، و همه انرژی و توان خود را در خدمت این میهن مصرف نماییم، و باید همه ما در یک صف و بر قلب یک مرد در پشتیبانی ارتش، پولیس و همه نهادهای ملی خود بوده باشیم، و متأکد شویم که نهادهای ملی ما سپر ایمنی همه مجتمع است و باید همه ما در برابر گروه های تندروِ فتنه انگیز و هرج و مرج خواه قرار گیریم، آنهایی که نه به وطن باورمند هستند و نه به دولت ملی، همیشه منفعت شخصی گروه خودشان را بر منفعت دولت مقدم می پندارند، پس این گروه های دهشت افگن تندرو خطر جدی بر دین و دولت می باشند، و مبارزه با آنها و نابود سازی هرگونه اندیشه تندروانهء شان واجب دینی، ملی و انسانی است.

  از خداوند متعال می خواهیم شهدای ما را غریق رحمت خود بسازد، مصر و همه کشورهای اسلامی را همراه ارتش، پولیس و همه شهروندانش از هر بدی و مشکلات در حفظ خود بدارد.

_____________________________

للإطلاع علي قسم خطبة الجمعة

تابعنا علي الفيس بوك

الخطبة المسموعة علي اليوتيوب

للإطلاع علي قسم خطبة الجمعة باللغات

للإطلاع ومتابعة قسم خطبة الأسبوع

للمزيد عن أخبار الأوقاف

للمزيد عن أسئلة امتحانات وزارة الأوقاف

للمزيد عن مسابقات الأوقاف